Είναι βαριά η φανέλα

Πολλοί από εμάς έχουμε αφιερώσει πολλές ώρες στο να δούμε ποδοσφαιρικούς αγώνες.Επίσης πολλοί έχουμε ιδιαίτερες συμπάθιες σε διάφορες ομάδες ανά τον κόσμο.Δεν ξέρουμε όμως πάντα τι πρεσβεύει η κάθε ομάδα και γιατί ιδρύθηκε,τι εκφράζει για τους ανθρώπους που τη στηρίζουν και που βρίσκονται πολιτικά οι οργανωμένοι οπαδοί της.Τι είναι αυτό που πέρα από τους τίτλους κάνει βαριά τη φανέλα μιας ομάδας για αυτούς που την ακολουθούν;

Ας ξεκινήσουμε από την Ισπανία.Το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι η Rayo Vallecano,το λεγόμενο «καμάρι της εργατικής τάξης».Εκπροσωπεί μια γειτονιά της Μαδρίτης,το Vallecas,μία καθαρά εργατική συνοικία. Οι οπαδοί της ,οι Bukaneros, είναι αδελφοποιημένοι με την «αυτόνομη θύρα 10» των οπαδών του Ηρακλή και διατηρούν καλές σχέσεις και με τους οπαδούς της Bilbao και της Cadiz. Οι οπαδοί της δεν είναι πολυάριθμοι αλλά υπάρχει μεγάλη κόντρα με τις άλλες ομάδες της Μαδρίτης την Real και την Atletico. H Real αντιπροσώπευε το καθεστώς του Φράνκο,ενώ η Atletico ήταν πιο ουδέτερη,όμως ο κύριος πυρήνας των φανατικών και των 2 ομάδων έχουν ακροδεξιά στοιχεία. Στη Βαρκελώνη ,ξεκινώντας από την Μπάρτσα,που οι οπαδοί της θέλουν την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Ιδεολογικά όμως βρίσκονται στις τάξεις τους από ακροδεξιοί έως ακροαριστεροί,αλλά όλοι δηλώνουν αντιμαδριλένοι. Η Εσπανιόλ από την άλλη έχει οπαδούς που νιώθουν περισσότερο Ισπανοί κυρίως ακροδεξιούς με καλές σχέσεις με τους οπαδούς της Ρεάλ,παρ’όλα αυτά υπάρχει και μια μειοψηφία αριστερών. Στη Σεβίλλη τώρα η Real Betis , υποστηρίζεται κυρίως από χαμηλά και μεσαία στρώματα και ιδρύθηκε από σοσιαλιστές,αλλά μετά τον εμφύλιο άλλαξε κάπως το κλίμα και άρχισαν να παρουσιάζονται ακροδεξιά στοιχεία στις εξέδρες των φανατικών της και πλέον με την πάροδο των χρόνων το μεγαλύτερο μέρος τους είναι νοσταλγοί του Φράνκο.Η Σεβίλλη όμως που πάντα εκπροσωπούσε τους πιο εύπορους,τώρα πιά έχει αριστερούς φανατικούς.Στη χώρα των βάσκων οι οπαδοί όλων των ομάδων(Athletic Bilbao,Sociedad,Alaves,Osasuna) είναι ακροαριστεροί αλλά και τοπικιστές.Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Athletic ,βάση καταστατικού πρέπει να αγωνίζονται μόνο Βάσκοι ποδοσφαιριστές.Στην Γαλικία,ενώ παραδοσιακά είναι μια συντηρητική επαρχία,οι φανατικοί της Deportivo La coruna και της Celta είναι αριστεροί και αυτό έχει να κάνει με το ότι είναι αντιμαδριλένοι και νιώθουν ότι διαφέρουν από τους Ισπανούς,ενώ κάποιοι ζητούν και ανεξαρτησία.

Στην Ιταλία τώρα και συγκεκριμένα στο Μιλάνο η Μίλαν ιδρύθηκε από Άγγλους και η Ίντερ από κάποιους που έφυγαν από την Μίλαν. Γενικότερα είναι μία μπερδεμένη κατάσταση. Η Ίντερ επί Μουσολίνι αναγκάστηκε να αλλάξει όνομα και να ονομαστεί Ambrosiana. Ιστορικά, στο Μιλάνο η Ίντερ εκπροσωπεί την αστική τάξη του κέντρου της πόλης, ενώ η Μίλαν τα λαϊκά στρώματα της βιομηχανικής περιφέρειας και τα εργατικά συνδικάτα.Κατά τη δεκαετία του 80 η Μίλαν είχε αρκετούς αριστερούς οργανωμένους οπαδούς αλλά πλέον δεν υπάρχουν και είναι κυρίως συντηρητικοί.Η Ίντερ έχει αρκετούς ακροδεξιούς οπαδούς, αδελφοποιημένους και με εκείνους της Λάτσιο, αλλά σε μειοψηφία υπάρχουν και αριστεροί οπαδοί με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον σύνδεσμο Interisti leninisti στην περιοχή της Ravenna. Στη Ρώμη η Λάτσιο είναι πασίγννωστο ότι έχει φασίστες φανατικούς, ενώ η Ρόμα παραδοσιακά είχε αριστερούς και γενικότερα προοδευτικούς. Βέβαια τα τελευταία χρόνια υπάρχουν και αρκετοί δεξιοί στους φανατικούς της. Oι ομάδες της Σικελίας επίσης( Palermo,Catania) αν και προέρχονται από τον φτωχό νότο έχουν κυρίως δεξιούς φανατικούς.Οι ιταλικές ομάδες που έχουν αριστερούς φανατικούς είναι εκείνες της περιοχής της Τοσκάνης(Fiorentina,Livorno,Pisa,Empoli),αλλά και της Εμίλια όπως η Μπολόνια.Xαρακτηριστικότερο παράδειγμα η Livorno,μέρος που ιδρύθηκε το ΚΚΙ,οπού αν δηλώσεις στην Ιταλία ότι υποστηρίζεις την Livorno αυτομάτως θεωρείσαι κομμουνιστής.Πριν από κάθε αγώνα της ομάδας η κερκίδα τραγουδά το Bella Ciao,και οι φανατικοί της οπαδοί είναι αδελφοποιημένοι με τους Ultras της Marseille και την δική μας Original 21.Βέβαια με τον νέο αθλητικό νόμο διαλύθηκαν τυπικά οι σύνδεσμοι των Ultras,ένα οπαδικό κίνημα που είχε ανθίσει τη δεκαετία του 80,και απαγορεύτηκαν τα πανό με πολιτικό περιεχόμενο και επιβλήθηκε η «κάρτα οπαδού» σε οποιονδήποτε θέλει να παρακολουθήσει εκτός έδρας την ομάδα του.Πριν 2 βδομάδες όμως οι οπαδοί της Ρόμα στο ντέρμπι με την μισητή Lazio ,ανέβασαν πανό αλληλεγγύης στους αγωνιστές του κινήματος no tav,αψηφώντας τον όρο «no politica» του νέου νόμου.Παραδοσιακά αριστερή κερκίδα είχε πάντα και η Αταλάντα,η ομάδα του Μπέργκαμο,αλλά και η Ternana oμάδα της μικρής πόλης Terni στη Βόρεια Ιταλία.Χαρακτηριστικά στην κερκίδα της κατά καιρούς εμφανίζονται πανό με το σφυροδρέπανο αλλά και κασκόλ που γράφουν working class, ενώ υπάρχει μεγάλη κόντρα με τους οπαδούς της Perugia.Στο Τορίνο η πλειοψηφία της πόλης είναι Τορίνο,ενώ στα περίχωρα είναι κυρίως οπαδοί της Juventus.H Juve θεωρειται η ομάδα της Fiat και των εφοπλιστών σε αντίθεση με την Τορίνο που είναι η ομάδα των λαϊκών στρωμάτων της περιοχής.

Στην Αργεντινή η Boca είναι η πιο δημοφιλής ομάδα και κυρίως στα φτωχά λαϊκά στρώματα,ενώ η River ήταν πάντα η ομάδα των οικονομικά πιο άνετων.Παρ’όλα αυτά έχει πολλούς προοδευτικούς οπαδούς ,ίσως λόγω του μορφωτικού επιπέδου,καθώς στην Αργεντινή πρόσβαση στη μόρφωση είχαν μόνο οι οικονομικά άνετοι.Στην Αργεντινή υπάρχει και το ντέρμπι Racing Club-Indepediente που οι οπαδοί των πρώτων είναι περονιστές,ενώ της Indepediente με το σοσιαλιστικό κόμμα.Αριστερούς οπαδούς είχαν πάντα μικρές ομάδες από φτωχές γειτονιές,όπως η Argentinos Juniors και η Chacarista Juniors.Για την ιστορία ο Tσε υποστήριζε την Rosario Central.

Στη Γερμανία οι οπαδοί της Bayern είναι κατά κύριο λόγο αριστεροί ,αν και η Βαυαρία είναι συντηρητική επαρχία ,όπως και της Werder, του Aννόβερο και της Bochum.Aλλά στη Γερμανία όπως είναι γνωστό το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η St Pauli,oμάδα του Αμβούργου που αντιπροσωπεύει μια συγκεκριμένη γειτονιά και τις κατώτερες κοινωνικά τάξεις.Η κερκίδα της αποτελείται από αναρχικούς,κομμουνιστές,αντιρατσιστές και αντιφασίστες αλλά και άλλες πολιτικοποιημένες κοινωνικές ομάδες του Αμβούργου.Έχει αιώνια κόντρα με την άλλη ομάδα της πόλης ,το Αμβούργο,που το στηρίζει η συντηρητική κοινωνία της πόλης,αλλά και την Hansa Rostock που οι φανατικοί της οπαδοί είναι ακροδεξιοί και φασίστες.

Σε Πολωνία,Ρωσία,πρώην σοβιετικές και γιουγκοσλαβικές χώρες όλοι σχεδόν οι φανατικοί των ομάδων είναι νεοναζί και οι κόντρες μεταξύ τους είναι σε επίπεδο συμμοριών.Υψώνουν εμετικά πανό ,όπως για παράδειγμα σε ένα παιχνίδι Zenit-Marseille ,οι Ρώσοι είχαν ένα που έλεγε «Το μόνο λευκό είναι οι φανέλες σας».

Στην Αγγλία τα πράγματα είναι κάπως πιο ουδέτερα. Οι οπαδοί στις ομάδες του Βορρά όπως Liverpool και Manchester δεν έχουν σε τόση εκτίμηση την βασίλισσα,αντιθέτως με το Λονδίνο που είναι πιο συντηρητικοί.Το πιο αξιοσημείωτο είναι το ντέρμπυ ανάμεσα στη West Ham και τη Milwall.H κόντρα ανάμεσα στις 2 ομάδες του ανατολικού Λονδίνου υπήρχε πάντα αλλά στην γενική απεργία του 1926 επεκτάθηκε και έξω από το γήπεδο. Στο Ιστ Εντ, στην περιοχή όπου έκαναν κουμάντο οι οπαδοί της West Ham, οι εργάτες αγκάλιασαν αμέσως την κινητοποίηση, αντιθέτως με τους εργάτες που δούλευαν στα ναυπηγία του Νησιού του Σκύλου(οπαδούς της Milwall), προκαλώντας την οργή της απέναντι όχθης.Όλα αυτά μεταφέρθηκαν στον αγωνιστικό χώρο με εχθροπραξίες,βιαιοπραγίες,ακόμα και γκανκστερικές επιθέσεις ανάμεσα στους οπαδούς των 2 ομάδων.Τέλος στη Σκωτία και στο λεγόμενο Old Firm oπού η κόντρα ανάμεσα στους οπαδούς των 2 ομάδων έχει και θρησκευτικά αίτια.Οι οπαδοί της Σέλτικ είναι καθολικοί και κατά κύριο λόγο ιρλανδοί μετανάστες και αντι-βρετανοί,ενώ εκείνοι της Ρέιντζερς προτεστάντες και φιλοβρετανοί με την βρετανική σημαία να δεσπόζεις την κερκίδα τους.Από την άλλη στην κερκίδα της Σέλτικ μπορείς να δεις μέχρι λάβαρο με τον Τσε.

Το ποδόσφαιρο είναι το λαϊκότερο των αθλημάτων.Είτε επειδή ο κόσμος το σαββατοκύριακο για να ξεσκάσει πήγαινε να δει την ομάδα της γειτονιάς του,είτε γιατί ο καθένας μπορούσε να παίξει σε μια αλάνα κλωτσώντας μία μπάλα χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις και για αρκετά ακόμα.Το θέαμά του συγκινεί ανθρώπους από όλα τα στρώματα και για αυτό πολλές φορές χρησιμοποιήθηκε και εξυπηρέτησε το ίδιο το σύστημα. Για κάποιους όμως το ποδόσφαιρο ήταν κάτι παραπάνω από συμβόλαια ποδοσφαιριστών,χορηγούς,παράγκες και τα συναφή.Ήταν η ίδια η φανέλα της ομάδας.

YΓ: Εδώ και ένα χρόνο ήθελα να κάνω ένα τέτοιο συμμάζεμα-κείμενο σχετικά με το ποδόσφαιρο.Πολλές ποδοσφαιρικές ομάδες πρεσβεύουν και αντιπροσωπεύουν ιδέες ή κοινωνικές ομάδες και πολλές οργανώσεις οπαδών έχουν συγκεκριμένα πολιτικά πιστεύω ,τα οποία δεν γνωρίζουν η δεν θέλουν να γνωρίζουν αρκετοί από όσους παρακολουθούν μπάλα με τις ώρες σαν και μένα .To κείμενο δεν θα είχε γίνει ποτέ χωρίς τον Demetrio Del Toro,o oποίος είναι ποδοσφαιρική εγκυκλοπαίδεια.Στην ουσία όλες σχεδόν οι πληροφορίες είναι δικές του εγώ απλά τα έβαλα σε κείμενο και προσέθεσα κάποια ελάχιστα.